Producenci polskiej żywności są jednymi z najczęściej atakowanych celów przez prorosyjską dezinformację w internecie i mediach społecznościowych w 2021 roku. Zarówno analiza ilościowa jak i jakościowa danych pozyskanych z przestrzeni polskich social media oraz internetu w okresie pomiędzy 1.01-31.12.2021 wskazują jednoznacznie na zintensyfikowaną operację mającą na celu osłabienie wizerunku jakościowego polskiej żywności i polskich produktów spożwczych w oczach polskich konsumentów.
Wnioski z raportu
Analiza danych ilościowych dot. sytuacji komunikacyjnej i wizerunku polskiej żywności w przestrzeni mediów społecznościowych wskazuje na wysoki poziom zainteresowania organicznego ww. tematem. Zarówno sam temat, jak i poszczególne sektory branży generują wysokie zasięgi w mediach społecznościowych i w całej sieci (portale, blogi itp.). Wysokie zasięgi i zainteresowanie generują wysoki poziom ekspozycji tematów wśród użytkowników sieci.
Dane ilościowe
Analiza danych jakościowych dot. wizerunku wskazuje jednoznacznie na wysoki poziom zagrożenia wizerunku całej branży, jak i poszczególnych sektorów. Głównie w kanale Facebook widoczne są dywanowe ataki hybrydowe dotyczące jakości analizowanych produktów oraz poszczególnych sektorów z kont o jawnie prorosyjskim profilu.
Sentyment emocjonalny danych
Dane jakościowe wskazują na bardzo duży odsetek negatywnego sentymentu dot. polskiej żywności w kontekście jakości i bezpieczeństwa zdrowotnego dla konsumenta – jest to główny punkt ataków.
Cele Ataków
Zebrane dane wskazują na to, że strategicznym celem ataków jest tonowanie hasła „zdrowe, bo polskie!” i zdyskredytowanie jakości produktów polskich wobec produktów zagranicznych. Pogłębiona analiza dostępnych danych wskazuje na bardzo mocne negatywne oddziaływanie kont w kanale Facebook i Youtube. Na kontach tych mieszają się treści atakujące polski przemysł z polityczną krytyką polskich polityków i afirmacją działań Białorusi i Rosji.
Niekorzystna dynamika sentymentu odbioru polskich produktów w sieci i mediach społecznościowych przez użytkowników
W trakcie badań odnotowano szereg targetowanych przekazów o sentymencie negatywnym do odpowiednich grup docelowych, głównie w kategoriach produkcji nabiału i mięsa. Szczególnie adresowane one były do klientów sieci handlowych, intensywnie działając w kierunku obniżenia wiarygodności oferowanych tam produktów. Głównymi narzędziami do ataku na polską żywność są zdeformowane lub często całkowicie kłamliwe informacje dot. wątków jakościowych. Część kont charakteryzuje się wyjątkowo, czasem wręcz infantylnie, pozytywnym stosunkiem do wschodnich sąsiadów Polski (Białoruś, Rosja), a nawet aktywnie i szeroko działa w tamtejszych mediach społecznościowych.
Przykłady rosyjskiej dezinformacji
Rekomendacje działań
Predykcja danych wskazuje jednoznacznie, że bez zapewniania kompleksowej ochrony w przestrzeni szeroko pojętego internetu, polskie produkty żywnościowe będą dynamicznie tracić kontrolę nad własnym wizerunkiem, głównie w przestrzeni jakościowej.
Wobec zorganizowanych grup roboczych pracujących nad dezinformacją w polskim internecie, punktowe i rozproszone działania polskich marek żywnościowych są skazane na reaktywność. By wydostać się z pozycji „krok za”, polscy producenci przemysłowi powinni rozważyć skoordynowanie działań rozbijających siatki dezinformacyjne już na etapie ich organizacji i budowy infrastruktury pod ataki wizerunkowe. Proponujemy podjęcie wielotorowych działań, opartych na następujących filarach:
-
Analiza sieci Konieczna do natychmiastowej detekcji zagrożeń. Rekomendujemy korzystanie wielonarzędziowej analityki internetowej poddawanej manualnej weryfikacji eksperta ds. komunikacji sieciowej.
-
Przystępny przekaz W komunikacji własnej polskie marki producenckie muszą wystąpić z kontrofensywą wizerunkową. Silny nacisk na bezpieczeństwo produktów, ich jakość i restrykcyjne przestrzeganie norm w prostym i przystępnym przekazie – to powinny być priorytety strategii komunikacyjnych w średnim okresie.
-
Aktywna walka z fake newsami Z wykorzystaniem całej palety legalnych działań polscy producenci żywnościowi muszą aktywnie tonować dezinformację wymierzoną w ich produkty.
-
Edukacja Lepiej zapobiegać niż leczyć – stara prawda ma zastosowanie także w tej sytuacji. Szeroka kampania informacyjna dot. standardów produkcji i dystrybucji żywności, adresowana do wyselekcjonowanych, kluczowych grup odbiorców, najbardziej podatnych na przekazy dezinformacyjne.
-
Zwiększona aktywność w social media Biorąc pod uwagę bogactwo i różnorodność oferty polskich półek sklepowych, w mediach społecznościowych zauważalna jest jedynie jej niewielka część. Większa obecność marek w mediach społecznościowych utrudni przebicie się przekazami dezinformującymi przedmiotowym grupom.
-
Współpraca Z danych przedstawionych w dalszej części raportu jednoznacznie wynika, że problem dotyczy absolutnej większości branż i producentów żywności. Jedynie wspólne działania przeciwko grupom dezinformującym są w stanie spowodować ich anihilację.